Oncologie

Behandeling van kanker

Oncologie

Wat is kanker?

Het lichaam bestaat uit miljoenen cellen die allemaal een eigen functie hebben. Deze cellen delen zich een aantal keer, waarna ze afsterven en worden vervangen door nieuwe cellen. Kankercellen ontstaan wanneer er tijdens het delingsproces een mutatie of foutje optreedt in het DNA. De kankercellen kunnen zich dan ongeremd vermenigvuldigen en ze storen daarbij de gezonde cellen in hun werk. We noemen het klompje cellen dat dan ontstaat een tumor. Bepaalde risicofactoren vergroten de kans op mutaties, zoals asbest, rookpartikels of (UV of röntgen) straling. Mutaties kunnen echter ook spontaan ontstaan bij dieren die heel gezond leven.

Kanker kan op verschillende manieren ziekte veroorzaken. Behalve dat een tumor met zijn aanwezigheid organen kan aantasten of op organen te drukken, zijn er vaak ook indirecte symptomen aanwezig: vermageren, verminderde eetlust, maagdarmzweren, bloedarmoede, te hoog calcium gehalte in het bloed en koorts.

Wat kan uw dierenarts doen?

Een exacte diagnose is belangrijk om een gericht behandelplan voor uw huisdier te kunnen opstellen, niet alle tumoren gedragen zich immers hetzelfde. Sommige tumoren zijn goedaardig en vormen niet altijd een directe bedreiging. Andere tumoren zijn juist zeer kwaadaardig en moeten zo snel mogelijk worden aangepakt. Dergelijke tumoren groeien vaak lokaal erg agressief in omliggende weefsels en kunnen bovendien uitzaaien naar lymfeklieren of organen zoals de longen, lever en milt.

Hoe meer informatie we over het type kanker te weten komen, hoe gerichter we kunnen behandelen. Naast een uitgebreid klinisch onderzoek van uw dier, kunnen een of meer van de volgende onderzoeken nodig zijn om meer informatie over de tumor te verkrijgen: bloedonderzoek, urineonderzoek, beeldvorming (röntgenfoto’s, echografie, CT-scan of MRI-scan), endoscopie, beenmergpunctie en bioptname van de tumor. Afhankelijk van het type tumor en het stadium waarin de kanker wordt ontdekt, kan uw eigen dierenarts zelf een behandeling instellen of wordt u doorgestuurd naar een dierenarts die gespecialiseerd is in oncologie.

Soorten behandelingen

Er zijn vele opties beschikbaar voor het behandelen van kanker bij dieren. Om de tumor lokaal onder controle te krijgen, wordt chirurgie het vaakst ingezet. Chirurgische verwijdering van de tumor geeft namelijk in veel gevallen de grootste kans op volledige genezing. Wanneer chirurgie alleen onvoldoende is, kunnen aanvullende therapieën worden ingesteld. Radiatietherapie (bestraling) is een manier om lokaal resterende tumorcellen te onderdrukken door middel van radioactieve of ioniserende stralen. Chemotherapie heeft een systemisch effect en wordt vooral ingezet om de kans op uitzaaien van de tumor te verkleinen of de al aanwezige uitzaaiingen te remmen in hun groei. Daarnaast is chemotherapie dé behandeling in het geval van lymfeklierkanker. Immunotherapie doodt kankercellen door het immuunsysteem tegen kankercellen te activeren.

  • Chirurgie
  • Radiatietherapie
  • Chemotherapie
  • Immunotherapie
  • Ondersteuning

Chirurgie

Voor een lokale tumor die volledig kan worden weggenomen is chirurgie de meest toegepaste behandeling. Indien de belasting na chirurgie voor de patiënt aanvaardbaar is en er is een grote kans op genezing, dan is chirurgie steeds de beste behandeling. Het doel van chirurgie is het verkrijgen van vrije marges, dat wil zeggen dat er geen tumorcellen achterblijven in het dier. Hoe agressiever een tumor is, hoe verder hij in de omgeving infiltreert en hoe breder errond moet worden gesneden. Na de chirurgie wordt het weggesneden weefsel opgestuurd voor pathologisch onderzoek, waaruit we kunnen afleiden of al het tumorweefsel is weggehaald of niet.

Radiatietherapie

Radiatietherapie kan worden toegepast om een bestaande tumor te verkleinen of volledig vernietigen, maar kan ook na chirurgie nodig zijn als niet alle tumorcellen weggehaald konden worden. Door middel van radioactieve of ioniserende straling worden snel delende cellen lokaal in de regio van de tumor beschadigd.

Chemotherapie

Sommige typen tumoren, zoals lymfeklierkanker en transmissible venereaal tumoren, zijn erg gevoelig voor chemotherapie. Hierbij wordt chemotherapie als enige behandeling ingezet. Chemotherapie wordt daarnaast frequent ingezet als nabehandeling na chirurgisch verwijderen van een tumor die een hoog risico heeft op uitzaaien.  Chemo kan aan uw dier worden toegediend via een infuus of tabletten.

  • Bij dieren die chemotherapie krijgen kan er, voor de eerste behandeling, aan de hand van een kleine chirurgische ingreep een port-a-cath geplaatst. Dit hulpmiddel bestaat uit een katheter die in verbinding staat met een groot bloedvat in de hals. Dit onderhuidse implantaat zorgt voor vlotte bloednames en makkelijke chemotoedieningen. Zo hoeft uw dier niet wekelijks geprikt te worden, wat zeker een uitkomst is voor angstige dieren en dieren met een moeilijke huid zoals bijvoorbeeld Shar Pei’s.

Immunotherapie

Het afweersysteem is in staat om ons lichaam te beschermen tijdens infectieuze indringers zoals virussen maar ook kankercellen kunnen herkend en uitgeschakeld worden. Helaas kunnen veel kankercellen zich zo aanpassen dat het lichaam ze niet meer herkent waardoor ze onbeperkt kunnen blijven groeien. Via immunotherapie wordt het immuunsysteem gestimuleerd zodat het efficiënter kankercellen kan herkennen en doden. Deze vorm van kankerbestrijding is nog volop in ontwikkeling en veel van deze middelen zijn nog niet vrij verkrijgbaar in Europa.

Ondersteuning

Tijdens de behandeling van uw huisdier wordt de nadruk gelegd op het verkrijgen van een zo goed mogelijke levenskwaliteit. Dit houdt in dat er vaak ondersteunende middelen worden opgestart waardoor bv de eetlust wordt gestimuleerd of pijn wordt onderdrukt die een tumor veroorzaakt. Dit kan ook nodig zijn om de nevenwerkingen van bepaalde oncologische behandelingen te bestrijden. Wanneer de keuze wordt gemaakt om de kanker niet te behandelen, zoals in gevallen waar geen genezing te behalen is, wordt palliatieve zorg gestart waarbij ook hier een goede levenskwaliteit voorop staat.

Wat kan het Evidensia Dierenziekenhuis Barendrecht voor u betekenen?

Indien de oncologische behandeling van uw dier niet door uw eigen dierenarts opgepakt of verdergezet kan worden, kunt u doorverwezen worden naar de oncologie afdeling van onze kliniek.

In ons dierenziekenhuis zijn twee dierenartsen oncologie werkzaam: dierenarts Lobke van Bergen en dierenarts Raisa Englebert. Tijdens een intakegesprek zullen zij met u doornemen wat het beste behandelplan is voor uw dier en welke diagnostische stappen er eventueel nog gezet moeten worden.

De mogelijkheden binnen onze oncologie afdeling zijn onder andere:

  • Uitgebreid onderzoek (echografie, röntgenfoto’s, CT-scan, endoscopie, cytologie)
  • Oncologische chirurgie (ook voor de plaatsing van port-a-caths)
  • Chemotherapie
  • ‘Immunotherapie’ bij mastceltumoren
  • Goede samenwerking met collega-oncologen zoals Arno Roos (Veterinair Verwijscentrum Gouda en Evidensia Dierenziekenhuis Nieuwegein) en Jerôme Benoit (Oncovet in Lille) voor de radiatietherapie en andere behandelingen
  • Opname-afdeling met 24/7 aanwezigheid van dierenartsen en assistenten (infuustherapie, ondersteunende behandeling, etc)

De levenskwaliteit van uw dier heeft onze hoogste prioriteit. Ook een goede begeleiding tijdens het behandeltraject en heldere communicatie tussen dierenarts en eigenaar zijn van groot belang. Daarom zullen wij u altijd een zo eerlijk mogelijk behandeladvies te geven, ook als dit inhoudt dat u beter niet meer aan een behandeling begint.

team oncologie

Read more about Floor Lugten
Floor Lugten - Dierenarts Oncologie

Floor Lugten

Dierenarts Oncologie
Lees info
Read more about Lobke van Bergen
Lobke van Bergen - Dierenarts Oncologie en Interne Geneeskunde (Master)

Lobke van Bergen

Dierenarts Oncologie en Interne Geneeskunde (Master)
Lees info
Read more about Raisa Englebert
Raisa Englebert - Dierenarts Opname, Intensieve zorg & Oncologie

Raisa Englebert

Dierenarts Opname, Intensieve zorg & Oncologie
Lees info
Terug naar Disciplines